Służą dobru od lat
„Z okazji jubileuszu 55 – lecia Honorowego Dawstwa Krwi Polskiego Czerwonego Krzyża oraz obchodów Dni Honorowego Krwiodawstwa PCK serdecznie witam wszystkich Państwa” – powiedział 4 grudnia 2013 roku do zebranych w sali lustrzanej Centrum Kultury i Promocji w Jarosławiu prezes Oddziału Rejonowego PCK w tym mieście Jan Potoniec. Podczas spotkania podsumowano także pewien projekt.
„Po raz trzeci, wspólnie z Burmistrzem Miasta Jarosławia przy wsparciu Wydziału Kultury, Turystyki i Promocji Miasta Jarosławia realizowaliśmy w 2013 r. projekt z zakresu honorowego dawstwa krwi i pierwszej pomocy” – zaznaczył prezes Potoniec. Informacja na ten temat w dalszej części artykułu.
Następnie prezes powitał gości: pana Bogdana Wołoszyna Wiceburmistrza Miasta Jarosławia, panią Joannę Mordarską naczelnik Wydziału Kultury, Turystyki i Promocji, panów: Macieja Maruszaka dyrektora Podkarpackiego Oddziału Okręgowego PCK w Rzeszowie, Jarosława Kosonia dyrektora Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w tym mieście, prezesów i opiekunów klubów HDK, opiekunów Szkolnych Kół PCK, zasłużonych krwiodawców, działaczy z terenu miasta oraz powiatu jarosławskiego, członków Zarządu Rejonowego i Komisji Rewizyjnej Polskiego Czerwonego Krzyża w Jarosławiu.
Kierownik Biura OR PCK w Jarosławiu pani Ewa Załęska odczytała zebranym referat, z którego dowiadujemy się, że „w okresie II wojny światowej PCK jako jedyna organizacja Polska działała w czasie okupacji, mimo wielu szykan i utrudnień. Po II wojnie światowej PCK prowadził szpitale, punkty sanitarne, leczył chorych. Zorganizował pogotowie ratunkowe i uruchomił stacje krwiodawstwa. W latach pięćdziesiątych, zmiany systemowe spowodowały że działalność PCK zostaje ograniczona. Szpitale, stacje krwiodawstwa, pogotowie i szkolnictwo zostają upaństwowione. PCK w tej sytuacji więcej uwagi poświęca na propagowanie honorowego krwiodawstwa. Jednym z głównych zadań jest Ruch Honorowego Krwiodawstwa Polskiego Czerwonego Krzyża. Ta humanitarna forma działania na rzecz innych ludzi od samego początku wiąże się z PCK, bo to on stworzył pierwsze stacje krwiodawstwa już w latach trzydziestych, zadbał o zabezpieczenie Polski walczącej w bezcenny lek w okresie wojny i odbudował od podstaw publiczną służbę krwi w latach powojennych . Lata pięćdziesiąte XX wieku przyniosły upaństwowienie służby krwi, a PCK podjął się zadania pozyskania honorowych dawców krwi. W pierwszych latach było ich zaledwie 2% wśród oddających płynną tkankę. Wysiłki wolontariuszy PCK pozwoliły odwrócić proporcję i obecnie blisko 100% krwiodawców dzieli się cząsteczką siebie bezinteresownie. Celem przyświecającym każdemu honorowemu krwiodawcy jest niesienie pomocy drugiemu człowiekowi, a nie ma nic cenniejszego nad uratowanie zdrowia lub życia własną krwią.
„ Krew darem życia ” – głosi hasło PCK. W ciągu roku w Polsce konieczne jest dokonywanie około miliona transfuzji. Krew jest potrzebna nie tylko ofiarom wypadku, ale także cierpiącym na szereg poważnych chorób, przy wielu operacjach, przy przeszczepach narządów. W Jarosławiu początki zorganizowanego krwiodawstwa notuje się od 1951 r. a punkt poboru krwi oficjalnie zorganizowano od 1 stycznia 1954 r. Do 1959 r. punkt krwiodawstwa mieścił się przy bloku operacyjnym, a następnie został przeniesiony na oddział wewnętrzny.
Pierwszymi honorowymi dawcami krwi są pracownicy miejscowych zakładów pracy, rolnicy oraz poborowi i żołnierze Wojska Polskiego. W tym okresie powstają liczne kluby zrzeszające krwiodawców głównie przy zakładach pracy. Powstaje klub przy Zarządzie Rejonowym PCK. Zmiany strukturalno – gospodarcze lat dziewięćdziesiątych ubiegłego stulecia, restrukturyzacja i upadek zakładów produkcyjnych mają wpływ na likwidację Klubów HDK w tych zakładach. Do dnia dzisiejszego, z owych czasów, przetrwały tylko dwa Kluby HDK tj. przy Hucie Szkła i klub działający przy Zarządzie.
W nowej sytuacji społeczno – ustrojowej radykalnie zmieniono styl pracy promując ideę oddawania krwi wśród młodzieży zwłaszcza w szkołach oraz w miejscu zamieszkania krwiodawców, głównie w oparciu o Ochotnicze Straże Pożarne i parafie katolickie. Aktualnie mamy około 1000 krwiodawców, w tym około 600 systematycznie oddających krew. Zrzeszeni oni są w klubach HDK na terenie powiatu jarosławskiego, lubaczowskiego i przeworskiego. Na terenie działania Oddziału PCK są 43 kluby HDK PCK: szkolne - 12, studencki – 1, przy zakładach pracy - 2, parafialny - 1, strażackie - 23, przy Zarządzie – 1, przy Policji – 1, w wojsku – 1, harcerski -1. Najstarszy klub HDK PCK, działający przy OR PCK w Jarosławiu, został powołany w 1965 r.
Krwiodawcy czynnie uczestniczą we wszelkich akcjach organizowanych przez Oddział. Do tradycji należą takie akcje jak: „Wyprawka dla Żaka”, „Św. Mikołaj”, „Czerwonokrzyska Gwiazdka”, „Wielkanoc z PCK”. Od 10 lat prowadzona jest akcja „Gorączka Złota” , w której OR PCK zajmuje wysokie lokaty w skali kraju. Krwiodawcy bardzo chętnie uczestniczą też w akcji „Ognisty Ratownik–Gorąca Krew ” również osiągając bardzo wysokie wyniki. Klub HDK przy Ochotniczej Straży Pożarnej w Pruchniku zdobył pierwsze miejsce w kraju w akcji „Ognisty Ratownik – Gorąca Krew” w 2006 r. Ponadto krwiodawcy wspierają akcję „Pomóż Dzieciom Przetrwać Zimę ” prowadzoną od 10 lat we współpracy z Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Jarosławiu oraz wszelkie inne akcje charytatywne, m. in. „Godne Dzieciństwo”. Od 8 lat krwiodawcy wspierają międzynarodową współpracę z Ukraińskim Stowarzyszeniem Czerwonego Krzyża we Lwowie i Jaworowie oraz placówką Czerwonego Krzyża w Schenebeck w Niemczech. Udzielają pomocy technicznej przy spotkaniach szkoleniowo-integracyjnych organizowanych w Polsce, Niemczech i na Ukrainie. Krwiodawcy, mimo likwidacji stałego punktu poboru krwi, oddali do dnia dzisiejszego ponad 35 tys. litrów krwi. Obecnie corocznie oddają przeciętnie około 500 litrów tego bezcennego leku.
W uznaniu społecznej działalności i bezinteresownego oddawania krwi z inicjatywy Zarządu przy poparciu Burmistrza i Starosty społeczeństwo Jarosławia w 2008 r. ufundowano sztandar dla Klubu HDK przy Zarządzie Rejonowym. To wyraz wdzięczności za oddaną krew i ratowanie życia. Doceniając szeroką i bardzo aktywną działalność OR PCK, Burmistrz Miasta Jarosławia w 2008 r. wyróżnił ten Oddział niezwykle prestiżową nagrodą – statuetką „Jarosława”. OR PCK w Jarosławiu został również uhonorowany Odznaką Honorową PCK”.
Następnie najbardziej zasłużeni krwiodawcy i działacze wspierający ideę krwiodawstwa zostali odznaczeni i uhonorowani odznakami, medalami jubileuszowymi i podziękowaniami. Odznaką Honorową PCK III stopnia został wyróżniony Bogusław Kogut, a IV stopnia Teresa Babiś. Zarząd POO PCK w Rzeszowie przyznał „Odznakę Pamiątkową za oddanie 50 litrów krwi” osobom: Wacław Bukowy, Włodzimierz Makulski, Jan Meszko, Bogdan Oronowicz, Jan Potoniec. Medal 55 – lecia Honorowego Krwiodawstwa PCK za wieloletnią aktywną działalność na rzecz rozwoju Ruchu Honorowego Krwiodawstwa PCK otrzymali: Fryderyk Chrząszcz, Stanisław Jabłoński, Janusz Matyka, Jan Potoniec, Jan Wilczewski, Zdzisław Wójcik, Tadeusz Wywrot. W dowód uznania za najpiękniejszy dar humanitarny - bezinteresowne długoletnie oddawanie odznakę „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi” – po oddaniu 12 litrów krwi otrzymał Piotr Potoczny.
Pisemne podziękowania od OR PCK w Jarosławiu otrzymali państwo: Andrzej Wyczawski, Joanna Mordarska, Jarosław Kosoń, Maciej Maruszak, a także prezesi i opiekunowie klubów HDK PCK: Katarzyna Balawejder, Zenon Kowal, Tadeusz Nieckarz, Małgorzata Strycharz, Krzysztof Zaleski, Agnieszka Hrycewicz, Hanna Wojciechowska – Kiwior, Mieczysław Rodzinka, Celina Sura, Aneta Socha, Grzegorz Torbiczuk, Anna Gołąb, Ewa Turkiewicz, Alicja Wielgos, Paulina Pernat, Stanisław Janiszewski. Takie podziękowania otrzymali również: Piotr Balicki, Danuta Ciećkiewicz, Paweł Filipczak, Stanisław Sadowski. Statuetkę w kształcie serca, jako wyraz wdzięczności za dotychczasową służbę dla drugiego człowieka, otrzymali: Elżbieta Potoniec, Zdzisław Wójcik i Tadeusz Wywrot.
Fundatorem okolicznościowych upominków było Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Rzeszowie oraz Burmistrz Miasta Jarosławia.
Podczas okolicznościowych przemówień goście nie szczędzili słów uznania pod adresem działalności tut. OR PCK. Wyrazili także nadzieję, że działania nadal będą prowadzone na tak wysokim poziomie. Podziękowanie od Burmistrza Miasta Jarosławia oraz dyrektora POO PCK w Rzeszowie otrzymał także OR PCK w Jarosławiu.
Prezes Potoniec serdecznie pogratulował wszystkim odznaczonym. Życzył też wielu lat zdrowia, radości, zadowolenia oraz samych dobrych ludzi wokół.
W 2013 r. został zrealizowany, po raz trzeci, projekt z zakresu honorowego dawstwa krwi i pierwszej pomocy. Projekt realizowany był przy wsparciu finansowym Burmistrza Miasta Jarosławia oraz z pomocą Wydziału Kultury, Turystyki i Promocji reprezentowanego przez panią naczelnik Joannę Mordarską. W ramach projektu organizowane były pogadanki nt honorowego krwiodawstwa, zasad udzielania pierwszej pomocy oraz zdrowego stylu życia. Prelekcje przeznaczone były dla dzieci i młodzieży szkolnej. Ponadto każdego roku przeprowadzane było szkolenie z zakresu pierwszej pomocy dla osób zarządzających, dla młodzieży i osób pracujących z terenu miasta Jarosławia. Projekt obejmował również międzyszkolne mistrzostwa i pokazy z zakresu pierwszej pomocy oraz konkursy plastyczne i recytatorskie. W br. zorganizowano również uroczyste spotkanie z okazji Światowego Dnia Honorowego Dawcy Krwi i jubileuszu 55 –lecia HDK PCK.
Uroczystość uświetnił program artystyczny w wykonaniu dzieci z klasy III b Szkoły Podstawowej nr 11 w Jarosławiu przygotowanych przez panią Bronisławę Mroczko wychowawcę tejże klasy, długoletniego opiekuna Szkolnego Koła PCK. „Gratulujemy dzieciom wielkiej odwagi i serdecznie dziękujemy za piękny występ” – podsumował zmagania na scenie wspaniałych młodych aktorów prezes Potoniec. „Pani Bronisławie Mroczko dziękujemy za przygotowanie dzieci, w ramach kolejnego spektaklu z całej serii, które każdego roku umilają nasze czerwonokrzyskie spotkania, a wam drogie dzieci życzę kolejnych sukcesów w szkole” - powiedział.
Słowa uznania skierował także pod adresem wszystkich działaczy i honorowych krwiodawców, zwłaszcza tych zasłużonych, którzy całe dziesięciolecia pracując zawodowo, regularnie oddawali krew i działali aktywnie na rzecz propagowania idei czerwonokrzyskich, w szczególności idei honorowego krwiodawstwa. „Pragniemy podziękować Burmistrzowi Miasta Jarosławia panu Andrzejowi Wyczawskiemu za udzielane od wielu lat wsparcie merytoryczne i finansowe skierowane w stronę naszej placówki PCK w Jarosławiu. Dziękujemy również pani Joannie Mordarskiej naczelnik Wydziału Kultury, Turystyki i Promocji za pomoc w realizacji projektów. Dziękujemy pani Bronisławie Mroczko za długoletnią współpracę i niezwykle aktywne propagowanie czerwonokrzyskich idei wśród dzieci Szkoły Podstawowej nr 11 w Jarosławiu. Serdecznie dziękuję za udział w dzisiejszej uroczystości zaproszonym gościom, wszystkim działaczom PCK i krwiodawcom” - mówił prezes Potoniec.
Korzystając z okazji złożył wszystkim zebranym najserdeczniejsze życzenia z okazji Świąt Bożego Narodzenia oraz Nowego 2014 Roku.
Tekst Zdzisław Wójcik
Zdjęcia Zdzisław Wójcik, Krzysztof Zaleski i Maciej Maruszak